By Σφαιρωτό σμήνος ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται στην αστρονομία μία πυκνή συγκέντρωση άστρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρεται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόρος του. Έχουν εντοπιστεί περίπου 160 σφαιρικά σμήνη στον γαλαξία μας και πιστεύεται ότι υπάρχουν μερικές δεκάδες ακόμη που περιμένουν τους αστρονόμους να τα εντοπίσουν.
Κατά μέσο όρο ένα σφαιρικό σμήνος περιέχει μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ως περίπου ένα εκατ. άστρα. Οι σπειροειδείς γαλαξίες σαν τον δικό μας διαθέτουν συνήθως μερικές εκατοντάδες σφαιρική σμήνη ενώ οι ελλειπτικοί γαλαξίες μερικές χιλιάδες.
Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble κατέγραψε μια εντυπωσιακή εικόνα του σφαιρωτού σμήνους Ruprecht 106 που βρίσκεται σε απόσταση 69,100 ετών φωτός από τη Γη στον αστερισμό του Κενταύρου. Το σμήνος αυτό ανήκει σε μια αινιγματική μειονότητα της κοινότητας των σφαιρικών σμηνών.
Τα άστρα στα σφαιρωτά σμήνη δημιουργούνται στις ίδιες περιοχές και τις ίδιες χρονικές περιόδους (άρα και στις ίδιες συνθήκες) αλλά παρόλα αυτά υπάρχει μεγάλη ποικιλία στα είδη και κυρίως την σύνθεση των άστρων στα σμήνη αυτά.
Υπάρχει όμως ένας μικρός αριθμός σφαιρωτών σμηνών στα οποία δεν υπάρχει ποικιλία άστρων γεγονός που προβληματίζει εδώ και πολλά χρόνια τους επιστήμονες χωρίς να έχουν καταφέρει μέχρι στιγμής να βρουν πειστικές απαντήσεις.
Ένα τέτοιο αινιγματικό σφαιρωτό άστρο είναι το Ruprecht 106 και όπως είναι ευνόητο κάθε νέα παρατήρηση, καταγραφή εικόνων και δεδομένων τόσο σε αυτό αλλά και στα υπόλοιπα αντίστοιχα σφαιρωτά σμήνη συμβάλουν στην επίλυση του μυστηρίου.
Πηγή: RATPACK
